IT là gì? Tìm hiểu về công việc và cơ hội nghề nghiệp của ngành IT

Người ta thường hay nói đùa với nhau rằng “IT là vua của mọi nghề”, bởi bất chấp tình hình kinh tế khó khăn nhưng ngành này vẫn tuyển dụng nhân sự với mức lương vô cùng hấp dẫn. Vậy bạn thật sự hiểu ngành IT là gì chưa? Học IT ra trường sẽ làm gì? Hay cơ hội nghề nghiệp của IT sẽ ra sao? Bài viết này sẽ cho bạn câu trả lời hữu ích!

IT là gì?

IT là viết tắt của Công nghệ thông tin (Information Technology). Đây là một lĩnh vực chuyên môn liên quan đến việc sử dụng máy tính, phần mềm, mạng và hệ thống lưu trữ để quản lý và xử lý thông tin. IT bao gồm một loạt các hoạt động từ việc phát triển phần mềm, thiết kế hệ thống, quản lý cơ sở dữ liệu, đến bảo mật mạng và hỗ trợ kỹ thuật.

IT được ứng dụng trong mọi lĩnh vực của đời sống, từ kinh tế, giáo dục, y tế, giải trí đến chính phủ, quân đội. Nhờ có IT, cuộc sống của con người trở nên dễ dàng, tiện lợi và hiệu quả hơn.

Nghề IT là gì? Các công việc chính của nghề IT

Nghề IT (Information Technology) là một lĩnh vực chuyên môn tập trung vào việc sử dụng công nghệ để quản lý và xử lý thông tin. Những người làm việc trong ngành này, thường được gọi là chuyên gia IT, kỹ sư IT, hoặc lập trình viên, chịu trách nhiệm thiết kế, triển khai, bảo trì và hỗ trợ các hệ thống và cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin của một tổ chức.

Một số vai trò và nhiệm vụ chính trong nghề IT bao gồm:

• Phát triển phần mềm (Software Development): Các lập trình viên và kỹ sư phần mềm viết mã và phát triển các ứng dụng và hệ thống phần mềm để đáp ứng nhu cầu cụ thể của người dùng hoặc doanh nghiệp.
• Quản trị hệ thống (System Administration): Các quản trị viên hệ thống đảm bảo rằng các hệ thống máy tính và mạng của tổ chức hoạt động ổn định và hiệu quả. Họ cài đặt, cấu hình và bảo trì các máy chủ, phần mềm và thiết bị mạng.
• Quản lý cơ sở dữ liệu (Database Administration): Các chuyên gia cơ sở dữ liệu thiết kế, triển khai và duy trì các hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu để lưu trữ và truy xuất thông tin một cách hiệu quả và bảo mật.
• An ninh mạng (Cybersecurity): Các chuyên gia an ninh mạng bảo vệ hệ thống và dữ liệu khỏi các mối đe dọa như tin tặc, phần mềm độc hại và các cuộc tấn công mạng. Họ phát triển và triển khai các biện pháp bảo mật để ngăn chặn các mối đe dọa này.
• Hỗ trợ kỹ thuật (Technical Support): Các kỹ thuật viên hỗ trợ người dùng cuối trong việc giải quyết các vấn đề kỹ thuật, cài đặt và cấu hình phần mềm, và hướng dẫn sử dụng các hệ thống và thiết bị.
• Quản lý dự án IT (IT Project Management): Các quản lý dự án IT lập kế hoạch, điều phối và giám sát các dự án công nghệ thông tin từ khi khởi đầu đến khi hoàn thành, đảm bảo dự án được thực hiện đúng tiến độ, ngân sách và mục tiêu.

Nghề IT yêu cầu kiến thức sâu rộng về công nghệ, khả năng giải quyết vấn đề, và kỹ năng giao tiếp tốt để làm việc hiệu quả với các bộ phận khác trong tổ chức. Ngoài ra, ngành này còn đòi hỏi khả năng học hỏi liên tục để theo kịp những thay đổi nhanh chóng trong công nghệ và xu hướng thị trường.

Những kỹ năng cần thiết để làm việc trong ngành IT là gì?

Ngành IT đang thu hút rất nhiều người tham gia học hỏi, để trở nên nổi bật trong ngành này bạn cần trang bị bộ kỹ năng cần thiết sau:

1. Kỹ năng cứng (Hard skills)

• Kiến thức nền tảng về công nghệ thông tin: Am hiểu về máy tính, phần mềm, mạng lưới, hệ điều hành, ngôn ngữ lập trình,… là nền tảng bắt buộc cho mọi công việc trong ngành IT.
• Kỹ năng lập trình: Kỹ năng viết code là yếu tố then chốt để phát triển phần mềm, ứng dụng, website,…
• Kỹ năng giải quyết vấn đề: Ngành IT luôn đòi hỏi khả năng phân tích, xác định và giải quyết các vấn đề kỹ thuật một cách hiệu quả.
• Kỹ năng tư duy logic: Tư duy logic giúp bạn sắp xếp thông tin, đưa ra lập luận và giải quyết vấn đề một cách khoa học.
• Kỹ năng học tập: Ngành IT phát triển nhanh chóng, do đó bạn cần có khả năng học tập liên tục để cập nhật kiến thức mới.

2. Kỹ năng mềm (Soft skills)

• Kỹ năng giao tiếp: Giao tiếp hiệu quả giúp bạn làm việc nhóm, thuyết trình ý tưởng và giải quyết mâu thuẫn.
• Kỹ năng làm việc nhóm: Ngành IT đòi hỏi tinh thần hợp tác cao, do đó bạn cần có khả năng làm việc nhóm hiệu quả.
• Kỹ năng quản lý thời gian: Sắp xếp và quản lý thời gian hiệu quả giúp bạn hoàn thành công việc đúng hạn và đạt năng suất cao.
• Kỹ năng tự học: Khả năng tự học giúp bạn chủ động trau dồi kiến thức và kỹ năng mới.
• Kỹ năng sáng tạo: Ngành IT khuyến khích sự sáng tạo để đưa ra giải pháp mới và cải tiến các sản phẩm, dịch vụ.
• Khả năng thích nghi: Ngành IT thay đổi nhanh chóng, do đó bạn cần có khả năng thích nghi với những thay đổi mới.

Ngoài những kỹ năng trên, bạn cũng cần rèn luyện một số kỹ năng bổ trợ khác như:

• Kỹ năng tiếng Anh: Tiếng Anh là ngôn ngữ giao tiếp quốc tế trong ngành IT, do đó bạn cần có khả năng sử dụng tiếng Anh thành thạo.
• Kỹ năng sử dụng công cụ văn phòng: Nắm vững các công cụ văn phòng như Microsoft Office giúp bạn làm việc hiệu quả hơn.
• Kỹ năng sử dụng các phần mềm thiết kế: Một số công việc trong ngành IT đòi hỏi khả năng sử dụng các phần mềm thiết kế như Photoshop, Illustrator,…

Học ngành IT ở đâu chất lượng?

Tại Việt Nam, có rất nhiều trường đại học và cao đẳng đào tạo ngành IT chất lượng cao. Tuy nhiên, để lựa chọn được trường phù hợp, bạn cần cân nhắc một số yếu tố sau:

• Chất lượng giảng dạy: Chọn trường có đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao và cập nhật kiến thức mới nhất.
• Chương trình đào tạo: Chọn chương trình đào tạo phù hợp với sở thích và định hướng nghề nghiệp của bạn.
• Cơ sở vật chất: Chọn trường có cơ sở vật chất hiện đại, đầy đủ trang thiết bị phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu.
• Cơ hội thực tập và việc làm: Chọn trường có mối quan hệ hợp tác với các doanh nghiệp trong ngành IT để tạo điều kiện cho sinh viên thực tập và tìm kiếm việc làm sau khi tốt nghiệp.
• Mức học phí: Chọn trường có mức học phí phù hợp với khả năng tài chính của gia đình bạn.

Dưới đây là một số trường đào tạo ngành IT tại Việt Nam bạn có thể tham khảo:

• Trường đại học: Đại học Bách Khoa (Hà Nội & TP.HCM), Đại học Công nghệ (ĐH Quốc gia Hà Nội), ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHQG TP.HCM), ĐH Công nghệ Thông tin (ĐHQG TP.HCM), Đại học Sư phạm Kỹ thuật, Đại học FPT,…
• Trường cao đẳng: CĐ Công nghệ thông tin, CĐ FPT, CĐ Bách khoa, CĐ Công nghệ và Thương mại Hà Nội,…
• Các trung tâm đào tạo: Aptech FPT, Bách Khoa Aptech, Green Academy Việt Nam, Robusta,…

Mức lương và tương lai của nghề IT

Mức lương của lập trình viên là bao nhiêu?

Theo Báo cáo thị trường IT Việt Nam 2023 của TopDev, mức lương trung bình của các lập trình viên và nhân sự IT tại Việt Nam đã có sự gia tăng đáng kể so với các năm trước. Đặc biệt, các lập trình viên có kinh nghiệm và trình độ cao nhận được mức lương hấp dẫn từ các công ty trong và ngoài nước. Mức lương cụ thể cho các vị trí IT có thể khác nhau dựa trên kỹ năng, kinh nghiệm và vị trí địa lý. Những lập trình viên làm việc tại các thành phố lớn như Hà Nội và Hồ Chí Minh thường có mức lương cao hơn so với các khu vực khác​​.

Các công ty công nghệ, đặc biệt là các công ty hoạt động trong lĩnh vực tài chính/fintech, outsourcing toàn cầu và trí tuệ nhân tạo (AI), tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào việc tuyển dụng nhân sự IT chất lượng cao. Những lĩnh vực này không chỉ mang lại mức lương hấp dẫn mà còn tạo ra nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp cho nhân sự IT​.

Triển vọng của nghề IT trong tương lai

Triển vọng của nghề IT tại Việt Nam được đánh giá là rất tích cực, bất chấp những thách thức kinh tế toàn cầu. Ngành công nghệ thông tin vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số. Các lĩnh vực như AI, blockchain, và an ninh mạng đang trở thành xu hướng, tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới và hấp dẫn cho nhân sự IT.

Bên cạnh đó, xu hướng tuyển dụng cũng thay đổi khi các công ty tìm kiếm những nhân sự có kỹ năng chuyên sâu và kinh nghiệm phong phú. Các chuyên gia IT có kỹ năng về công nghệ mới, khả năng giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo sẽ có cơ hội thăng tiến và phát triển sự nghiệp tốt hơn​​.

Tham khảo việc làm IT remote hấp dẫn trên TopDev

Những câu hỏi thường gặp về ngành IT

1. Ngành IT có dễ xin việc không?

Ngành IT hiện đang là ngành “hot” và có nhu cầu nhân lực cao. Do đó, sinh viên tốt nghiệp ngành IT có nhiều cơ hội xin việc làm. Tuy nhiên, để có được một công việc tốt trong ngành IT, bạn cần trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng cần thiết.

2. Nghề nào trong lĩnh vực IT có triển vọng và lương cao nhất?

Xác định nghề IT có triển vọng và lương cao nhất là một câu hỏi khó để trả lời, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời điểm, khu vực, nhu cầu thị trường, kỹ năng và kinh nghiệm cá nhân. Tuy nhiên, dựa trên các báo cáo về thị trường lao động và mức lương hiện nay, một số ngành nghề IT sau đây đang có triển vọng và mức lương cao: Kỹ sư DevOps, Chuyên gia an ninh mạng, Khoa học dữ liệu, Kỹ sư AI, Kỹ sư phần mềm.

3. Có cần bằng cấp đại học để làm việc trong ngành IT?

Không nhất thiết phải có bằng cấp đại học để làm việc trong lĩnh vực Công nghệ Thông tin (IT), điều quan trọng nhất là bạn phải thực sự thành thạo các kỹ năng cần thiết như lập trình, quản lý dự án, giải quyết vấn đề và có kinh nghiệm thực tế thông qua dự án, thực tập. Tuy nhiên, bằng cấp chuyên ngành IT vẫn là một lợi thế lớn giúp bạn có nền tảng kiến thức vững chắc, tạo ấn tượng với nhà tuyển dụng và nhiều cơ hội kết nối trong ngành.

Tổng kết

Bài viết này TopDev đã giải đáp tất tần tật những thông tin về IT là gì, các kỹ năng cần có cũng như mức lương và xu hướng của ngành IT. Có thể thấy, đây là một lĩnh vực đầy triển vọng, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn cho những ai đang muốn theo đuổi ngành công nghệ thông tin. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích, theo dõi TopDev để cập nhật thêm nhiều bài viết về hay về lập trình nhé!

Xem thêm:

• Check list những thứ cần phải học để trở thành Software Architect
• Nhập môn về các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs)
• Vừa đi vừa code – Freelance, Remote, Hybrid hay Office Working?

Xem thêm Việc làm Developer hấp dẫn trên TopDev