CTO là gì – Những sự thật cần biết về Chief Technology Officer 

CTO là gì? Luôn là một câu hỏi mà rất nhiều người trong giới lập trình hiện đang quan tâm. Michel Krieger (Instagram), Werner Hans Peter Vogels (Amazon) hay David Hasson (founder của Ruby on Rail) đều là những CTO tiêu biểu, những người tiên phong trong việc thay đổi thế giới bằng những ý tưởng công nghệ tiến bộ.

Lê Hồng Việt (FPT), Thái Trí Hùng (MoMo), Nguyễn Sơn Tùng (Việc Có) cũng là những Giám đốc công nghệ có tên tuổi tại Việt Nam, tạo nên sự đột phá công nghệ, đưa sản phẩm trong công ty họ lên một tầm cao mới.

Có thể thấy, với sự phát triển liên tục của ngành công nghệ thông tin trong những năm vừa qua, CTO không còn là vị trí quá mới lạ đối với cộng đồng IT. Thậm chí thuật ngữ này đã xuất hiện hơn chục năm rồi, vậy mà chúng ta vẫn còn bị nhầm lẫn với các chức vụ khác vì chưa thực sự hiểu rõ trách nhiệm của một CTO.

CTO không chỉ là “IT Director”

Chief Technology Officer – CTO là gì? 

Đôi khi, chúng ta hiểu nhầm rằng CTO chính là chức danh của anh chàng “lập trình viên sáng giá nhất phòng”. Tuy nhiên, sự thật thì bên cạnh giỏi về coding, CTO cũng phải nâng cao kỹ năng quản trị cũng như tầm hiểu biết sâu sắc về doanh nghiệp để tạo nên sợi dây liên kết bền vững với hội đồng quản trị.

Bằng cách sử dụng công nghệ để giảm việc chi tiêu liên tục, tối ưu hóa quy trình, phân tích xu hướng thị trường và dự báo lợi nhuận, CTO đóng vai trò thiết yếu, giúp công ty giữ được lợi thế cạnh tranh và duy trì, phát triển công nghệ, kỹ thuật, hỗ trợ gia tăng doanh số. 

Đối với các startup, bạn cũng sẽ khó tìm thấy dòng mô tả công việc chính xác cho một CTO. Điều duy nhất bạn có thể chắc chắn là nhiệm vụ chính của CTO là cho phép công ty đạt được các chỉ tiêu doanh thu và marketing một cách tối ưu nhất thông qua việc sử dụng công nghệ tiên tiến.

Chia sẻ kinh nghiệm xương máu của một CTO nổi tiếng tại Việt Nam

Thời kỳ công nghiệp 4.0 tạo nên xu hướng kinh doanh đi kèm công nghệ thông tin, thúc đẩy mạnh mẽ nhu cầu tìm kiếm một CTO có năng lực cao. Trong năm 2020, mức lương cho vị trí này trên toàn cầu là khoảng 159,920 $ / năm, riêng các công ty blue chip như IBM và Boston Dynamics đề nghị mức lương trung bình hàng năm lên đến 200,000$.

Phân biệt CTO và CIO 

Vai trò giữa giám đốc thông tin (CIO) và giám đốc công nghệ (CTO) thường bị nhầm lẫn.Trước kia, CIO sẽ là người đảm nhận công việc của CTO nhưng vì công nghệ phát triển với tốc độ chóng mặt, số lượng công việc ngày càng tăng cao, nên vai trò của CTO và CIO được tách biệt để đảm bảo hiệu quả cho các hoạt động của công ty và CTO sẽ chỉ có một mối bận tâm duy nhất là phụ trách các vấn đề về mảng kỹ thuật cũng như công nghệ.

Đặc điểm giúp chúng ta dễ dàng phân biệt được nhất là CIO thường làm việc với nội bộ, tức cải thiện các quy trình trong công ty và là người quản lý cơ sở hạ tầng công nghệ hàng đầu.Trong khi đó, một CTO sẽ điều hành nhóm kỹ sư, đảm bảo chiến lược công nghệ của công ty phù hợp với các mục tiêu và yêu cầu đặt ra. Đặc biệt, vị giám đốc này còn là gương mặt đại diện của công ty tại các hội nghị, sự kiện thương mại để củng cố hình ảnh thương hiệu, truyền tải những cải tiến đột phá của sản phẩm/ dịch vụ đến công chúng. CTO thường báo cáo cho CIO, trong khi CIO báo cáo cho Giám đốc điều hành (CEO).

Một ngày làm việc của CTO

Có một thực tế là trách nhiệm của CTO trong công ty còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như phạm vi hoạt động, lĩnh vực hoạt động, chính sách phát triển kinh doanh, số lượng của nhân viên tại nơi làm việc hay nhân lực outsource, và nhiều yếu tố khác nữa. CTO có thể đảm nhiệm nhiều trách nhiệm khác nhau, không giống như các giám đốc điều hành cấp lãnh đạo khác như CEO hay CFO.

Ngoài ra CTO cũng có một số khó khăn nhất định mà không phải ai cũng hiểu 

Lựa chọn platform và thiết kế kỹ thuật

CTO luôn tham dự một cách trực tiếp hoặc gián tiếp vào toàn bộ các dự án liên quan đến kỹ thuật của công ty. CTO sẽ phụ trách cho việc lên kế hoạch, chiến lược, và chịu trách nhiệm triển khai ý tưởng trở thành hiện thực, đảm bảo duy trì tiến độ và năng suất cho dự án. Trong các công ty startup nhỏ, founder thường sẽ kiêm luôn công việc của CTO và tại các tập đoàn lớn, CTO sẽ điều hành một số team lập trình viên bao gồm những nhóm phục vụ nhu cầu công nghệ cho công ty.

Đôi khi, CTO có thể được gọi là một PM – Product Manager với mục tiêu chính là quản lý team kỹ thuật và đưa ra các quyết định quan trọng trong thực thi dự án như lập kế hoạch thiết kế công nghệ, bố trí kiến trúc sản phẩm và lựa chọn nền tảng phát triển.

Trong trường hợp team tech không có đủ kiến thức hoặc tài nguyên để hoàn thành task, thì CTO sẽ phải là người tìm ra giải pháp. Chính vì thế, họ phải là người có được nhiều kỹ năng đa dạng về công nghệ cũng như các kỹ năng mềm để xây dựng team mạnh.

Năm 2020, cũng giống như những người làm nhiệm vụ kỹ thuật, giám sát công nghệ và quản lý dự án, CTO với vai trò dịch vụ cũng được tăng mạnh khi các công ty chọn phương án outsource để tiết kiệm chi phí ngân sách cho các dự án.

Tham khảo thêm: Tuyển dụng việc làm CTO lương cao trong Developer.

Các vấn đề về MVP và DevOps

MVP với tên đầy đủ là Minimum Viable Product hay sản phẩm khả thi tối thiểu, là một sản phẩm có tính tăng thiết yếu được tạo ra để kiểm tra các giả thuyết marketing và phân tích phản hồi thực tế của người dùng. Có sự khác biệt khá lớn giữa vai trò và trách nhiệm của một CTO trong doanh nghiệp nhỏ và tập đoàn lớn về việc phát triển MVP.

Trong khi CTO của một doanh nghiệp đa quốc gia sẽ thuộc các cấp quản lý khác xa với việc chăm sóc kỹ thuật hàng ngày, CTO trong một công ty nhỏ cần phải lo liệu các tác vụ về tech thường sẽ lo luôn về phần iteration của sản phẩm đầu tiên. Backup quy trình công nghệ cũng rơi vào phần công việc của CTO, ngay cả khi họ có ngân sách lớn và có thể thuê thêm executive để thực thi các tác vụ liên quan đến phần MVP. 

Có thể thấy, trách nhiệm của một CTO có chút mơ hồ. Nhiệm vụ của kỹ sư DevOps cũng nằm trong danh sách công việc của họ. Đôi khi, họ còn phải xây dựng luôn phần tech của sản phẩm ngay từ lúc bắt đầu bao gồm các tính năng, tương tác máy chủ, script, map giai đoạn triển khai và SSH.

Tuyển dụng và quản lý sự tăng trưởng team

CTO có nhiệm vụ phỏng vấn và quyết định tuyển thêm người mới cũng như là quản lý team để tạo ra năng suất tối đa. Trong năm 2020, nhiệm vụ ngày càng trở nên khó khăn hơn cho các startup, cũng như thị trường nghề nghiệp dần được thắt chặt, các công ty kỹ thuật số tiếp tục tăng trưởng và yêu cầu nhiều nhân viên hơn. Các chuyên gia IT có xu hướng sẽ muốn chuyên về lĩnh vực mà họ cảm thấy thích hợp, trong khi các startup thường cần các người đa năng hơn trong mọi vấn đề mà công ty cần giải quyết.

Một vai trò khác của CTO là lựa chọn lập trình viên – các team mate phù hợp.  Họ sẽ tiến hành giám sát quá trình onboarding để chọn lựa các ứng viên thích hợp. Chính vì thế, tìm hiểu thêm về các chiến lược tuyển dụng cũng được các CTO ngày nay quan tâm.

Trong những công ty lớn hơn, mô tả công việc CTO có thể bao gồm cả việc tổ chức các hoạt động đào tạo cho bộ phận công nghệ, hỗ trợ việc tự học và giám sát đội ngũ. Đó là lý do tại sao kinh nghiệm về quản lý sự kiện hay kỹ năng tư vấn, và có mối quan hệ rộng là một lợi thế khác biệt lớn trên CV của một CTO.

An ninh mạng

CTO sẽ làm gì bên cạnh việc quản lý bộ phận kỹ thuật? An ninh mạng là một vấn đề nữa mà họ phải chịu trách nhiệm. Các lỗ hổng bảo mật có thể xảy ra trong cơ sở dữ liệu của công ty, trong các trang web, hay bất kỳ tôl kỹ thuật số nào mà các team sử dụng. Các sản phẩm đang được phát triển bởi công ty cũng có thể yêu cầu các thuật toán bảo mật để giữ dữ liệu người dùng được riêng tư và mã hóa.

CTO sẽ là người phụ trách phát triển phương thức bảo mật, phát triển thuật toán, thực hiện kiểm toán cẩn cấp và nhiều hơn nữa. Các coder phải làm việc theo chỉ thị của CTO đặt ra.

QA và thử nghiệm sản phẩm

Có chút khác biệt giữa mô tả công việc và nghĩa vụ của một CTO tại công ty startup. Các startup hiếm khi có một bộ phận đảm bảo chất lượng riêng biệt, có nghĩa là việc kiểm tra sản phẩm nên được phân chia giữa các lập trình viên và các thành viên khác của team. Trách nhiệm của CTO là quyết định ai sẽ là người chịu trách nhiệm cho quá trình debug. Và khi một bug kỹ thuật được tìm thấy, thường thì nó sẽ được chuyển tiếp tới CTO, người sau đó cần quyết định cách để giải quyết vấn đề đó. Công việc mà CTO có liên quan tới cũng có thể bao gồm các hướng dẫn được ghi chép cho việc fix bug cụ thể.

Trong các công ty tầm trung, CTO phải phát triển một hệ thống thử nghiệm các bản cập nhật và công cụ sắp tới để quan sát tiến trình. Hãy nhớ rằng CTO là một người vừa phải lo phần công nghệ vừa phải đảm nhiệm các lĩnh vực kinh doanh khác, nên hầu hết các câu hỏi liên quan tới việc quản lý QA và ngân sách kỹ thuật thường sẽ được gửi trực tiếp cho họ.

Lộ trình tăng trưởng và sự đổi mới sáng tạo

Vậy một CTO sẽ làm gì? Nói đơn giản, CTO nghĩ về tương lai, vạch ra nó, và rồi thực hiện kế hoạch theo từng bước. Trong giai đoạn khám phá dự án, CTO sẽ dựng lộ trình tăng trưởng, cân nhắc để các mục tiêu và chiến lược đó có thể hoạt động hiệu quả cùng nhau. CTO còn làm thủ công với nhiều khía cạnh khác nhau của một sản phẩm kỹ thuật số như lập trình, UX, bảo mật, ngân sách, quy trình vận hành và điều phối nhóm.

Bên cạnh việc triển khai MVP, CTO còn chịu trách nhiệm lên kế hoạch cho phiên bản sản phẩm tiếp theo và cập nhật công nghệ. Thông thường, họ sẽ hoàn tất các vai trò ngân sách liên quan với việc tái xây dựng MVP, nghiên cứu các phản hồi từ người dùng, hợp tác với các nhà khoa học dữ liệu và lấp vào các khoảng trống về phần tài nguyên. một chuyên gia với level này cần hiểu rõ với việc xử lý dữ liệu và bảo mật lưu trữ dữ liệu.

Trách nhiệm của CTO sẽ thay đổi ra sao với sự tăng trưởng của công ty?

Như các bạn đã thấy, CTO cần phải linh hoạt. Công ty càng lớn thì khả năng quản lý càng đòi hỏi cao hơn, vừa là người đứng đầu về kỹ thuật và đôi khi tự mình thực thi các tác vụ kỹ thuật.

Nhưng trách nhiệm chính của CTO vẫn là chăm lo cho mục tiêu thương mại của công ty bằng một đội kỹ thuật. Nói cách khác, một người ở vị trí này phải biết dự đoán tương lai và lên kế hoạch . CTO sẽ lên kế hoạch phát triển sản phẩm, tính toán ngân sách, quản lý team, triển khai sản phẩm, và đặt ra các quy trình làm việc khi xem xét việc update sản phẩm.

Nếu một CTO tại startup nhỏ làm tốt công việc của mình, công ty có thể phát triển nhanh chóng và vai trò của CTO sẽ thay đổi rõ rệt.

“Trình” thế nào thì có thể thành CTO?

Có một sự thật là công ty có quy mô càng lớn thì càng đòi hỏi CTO phải có nhiều kỹ năng mềm và kinh nghiệm quản lý dày dặn. Và sau đây là một số kỹ năng cần thiết dành cho một CTO:

Kỹ năng giao tiếp tốt

CTO phải lãnh đạo team code, phỏng vấn và quyết định ứng tuyển thêm newbie, cũng như khích lệ đồng đội cập nhật công nghệ mới và làm việc bằng các phương pháp mới. Đồng thời, CTO sẽ giao tiếp với các bộ phận khác như HR, các giám đốc cấp cao khác và đôi khi là cả khách hàng nữa.

Sáng tạo và nhanh nhạy trong giải quyết vấn đề

Khi công việc phát sinh vấn đề, CTO sẽ là người thông báo và đứng ra giải quyết. Nói cách khác, người đứng đầu kỹ thuật được kỳ vọng để phát triển và đưa ra các giải pháp như fix bug, thực thi tác vụ, hỗ trợ kỹ thuật. Mặt khác, họ cũng phải là những chuyên gia xử lý các vấn đề kỹ thuật mà không cần phải có sự hỗ trợ từ bên ngoài.

Khả năng lãnh đạo và cố vấn

Một CTO giỏi là người có thể ‘bán’ các ý tưởng chiến lược phát triển hoàn toàn mới, được vận hành bởi các công nghệ hiện đại và họ biết cách biến chúng trở thành hiện thực. Để tạo nên thành tựu thực tiễn, họ cần có khả năng truyền cảm hứng và thuyết phục mọi người về tính khả thi và những lợi thế. Người đứng đầu kỹ thuật cũng sẽ biết cách thúc đẩy sự phát triển của đồng đội – các tài năng có sẵn, săn được hay outsource.

Tự trau dồi kiến thức không ngừng

CTO ở các công ty vừa và nhỏ thường là những chuyên gia có kỹ năng về kỹ thuật tốt nhất trong team. Quy tắc này có thể thay đổi đối với các công ty hay tập đoàn lớn, nơi các CTO có nhiều nhiệm vụ liên quan tới việc quản lý hơn và ít nghĩa vụ tác nghiệp liên quan tới kỹ thuật hơn.

Tuy nhiên, có một điểm chung dù một CTO có làm ở bất kỳ đâu thì họ vẫn luôn là người có tầm nhìn kỹ thuật tốt nhất trong một công ty. Để duy trì trong ngành công nghiệp, họ cần phải khám phá các công nghệ, thậm chí là tạo ra những đột phá mới mẻ và cảm thấy thoải mái trong một môi trường chuyên nghiệp cấp cao.

Kỹ năng cập nhật xu hướng công nghệ

Tất nhiên, CTO cần phải cập nhật kiến thức chuyên môn liên tục nhằm đuổi kịp xu hướng công nghệ hiện đại. Xây dựng kiến trúc sản phẩm kỹ thuật số, MVP và lập trình API và test, quản trị hệ thống công nghệ cao của công ty, các kỹ năng DevOps – tất cả kỹ năng này bạn có thể tìm thấy khi đọc bảng mô tả công việc CTO trong nhiều công ty khác nhau. Bộ kỹ năng này sẽ được yêu cầu tùy vào quy mô và đặc thù công nghệ của mỗi công ty.

Có tầm nhìn và tư duy chiến lược

CTO phải dẫn đầu và lên kế hoạch cho phần tech full-stack. Họ phải tiếp cận để phát triển, có quy trình làm việc khoa học, và lập kế hoạch hay kiểm tra ngân sách dự án cùng với những người quản lý dự án cấp cao khác. Ngoài ra, một yếu tố quan trọng mà CTO cần có là quan sát được toàn bộ bức tranh ở nhiều cấp độ khác nhau: dự án, bộ phận, công ty để có thể xác định chiến lược công nghệ của công ty và đường lối phát triển. 

Kết luận

Như bạn đã thấy, trách nhiệm của CTO khó mà xác định được chỉ trong vài dòng chữ. Khá mà khó xác định chính xác rằng vị trí của người đứng đầu về công nghệ sẽ nằm ở đâu giữa thực hiện kỹ thuật và quản lý quá trình hoạt động.

“ Một CTO được kỳ vọng là người có các kỹ năng mềm và kỹ năng cứng vượt trội, cùng khả năng nắm bắt khoa học công nghệ thông tin xuất sắc.”

Bạn đã sẵn sàng để trở thành một CTO? – Một người tiên phong công nghệ trong tất cả các khía cạnh của doanh nghiệp, cân bằng nhu cầu của nhân viên, người dùng (hay khách hàng) và các bên liên quan có chung lợi ích. Tùy vào đặc thù của từng công ty, nhiệm vụ của CTO sẽ thay đổi. Xây dựng chiến lược tech, vấn đề an ninh, cố vấn cho các thành viên trong team, kiểm tra chất lượng, khám phá các xu hướng công nghệ mới và triển khai, nghiên cứu phản hồi, launching MVP, và tìm ra các giải pháp hiệu quả cho các khó khăn về phần kỹ thuật, v…v… chỉ là một số ví dụ phổ biến.

Nếu bạn có kế hoạch để ứng tuyển vị trí CTO cho bất kỳ công ty nào, hãy chuẩn bị một CV tập trung chính vào chuyên môn kỹ thuật và kỹ năng quản lý quy trình vận hành thật tốt.

Nếu công ty của bạn đang săn lùng một CTO tiềm năng, hãy đánh giá nhu cầu công nghệ hiện tại và tương lai của doanh nghiệp bạn.

TopDev tổng hợp.

Có thể bạn quan tâm:

• Việt Nguyễn – Từ cơ duyên đồng hành cùng Tiki đến vị trí CTO tại Ticketbox
• Gặp gỡ Nguyễn Sơn Tùng CTO Viec.co – Quán quân StartupViet 2019
• Khi nào refactor, khi nào code ?

Xem thêm việc làm IT hấp dẫn tại TopDev